Τι θα γίνει με την προϋπηρεσία από 1/1/2024; Με απλά λόγια και παραδείγματα

Πολλά τα ερωτήματα από εργαζόμενους και εργοδότες. Διαφορετικές ερμηνείες από τις δύο πλευρές. Πολλές προσδοκίες από τους εργαζόμενους. Τι θα ισχύσει όμως πραγματικά από 1η Ιανουαρίου 2024 με το λεγόμενο “ξεπάγωμα” της προϋπηρεσίας;

 

Ο νόμος 5053/2023, άρθ. 33, προβλέπει την κατάργηση από 1/1/2024 του άρθρου 4 της υπ’ αριθμ. 6/28.2.2012 Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου, με την οποία είχε  “παγώσει” η προϋπηρεσία των εργαζομένων από 14/2/2012 και μετά και μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%. Αυτό ίσχυε για όλους τους εργαζόμενους ανεξαρτήτως του τρόπου αμοιβής ή/και της ΣΣΕ – ΔΑ που ανήκαν, εκτός και αν από ατομική σύμβαση προκύπτανε ευνοϊκότεροι όροι αμοιβής για τον εργαζόμενο. Η προϋπηρεσία λοιπόν η οποία “μετρούσε” στο μισθό των εργαζομένων που προσλήφθηκαν πριν την ισχύ της παραπάνω ΠΥΣ ήταν αυτή που είχαν διανύσει μέχρι 14/2/2012.

Από 1/1/2024 λοιπόν, με βάση τις νέες διατάξεις, παύει να ισχύει η  μνημονιακή διάταξη που καθήλωσε την προϋπηρεσία στις 14/2/2012. Το “ξεπάγωμα”  όμως των τριετιών δεν φέρνει και την ολική απελευθέρωση τους, αφού δεν υπάρχει αναδρομικότητα ισχύος της προϋπηρεσίας από 15/2/2012 έως και 31/12/2023. Η προϋπηρεσία αυτή, των δώδεκα περίπου  χρόνων, «χάνεται» για τους εργαζόμενους και δεν θα υπολογίζεται  για τον καθορισμό των αποδοχών τους.  Η προϋπηρεσία θα ξεκινήσει να υπολογίζεται πάλι από 1/1/2024. Συνεπώς η προσωρινή αναστολή του δικαιώματος της προϋπηρεσίας, από 14−2−2012 και μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10% μετατράπηκε σε κατάργηση της από 15/2/2012 έως 31/12/2023.

Τι θα ισχύσει από 1/1/2024;

Η προϋπηρεσία των εργαζομένων που είχαν προσληφθεί πριν από τις 14/2/2012, όπως αυτή είχε διαμορφωθεί έως 14/2/2012, οπότε και “πάγωσε”, συνεχίζει να συμπληρώνεται πάλι από 1/1/2024 και μετά.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Έστω ότι εργαζόμενος προσλήφθηκε πριν από τις 14/2/2012, αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό, είχε στις 14/2/2012 προϋπηρεσία 5 χρόνια. Στον εργαζόμενο αυτό έχει αναγνωρισθεί μία τριετία, ενώ δύο ακόμη χρόνια από την προϋπηρεσία του έως 14/2/2012 βρίσκονται σε “αναμονή”.  Ο μισθός του σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του επιδόματος προϋπηρεσίας 10% για μία συμπληρωμένη τριετία, η οποία του έχει  υπολογισθεί έως 14/2/2012, είναι 858 ευρώ (780 + (780Χ10%).

Με τις νέες διατάξεις η προϋπηρεσία του θα ξεκινήσει να «μετράει» πάλι την 1/1/2024, όταν θα έχει «ξεπαγώσει» η προϋπηρεσία, αφού η υπηρεσία του για το διάστημα από 15/2/2012 έως και 31/12/2023 δεν θα υπολογίζεται πλέον.

Ο εν λόγω μισθωτός θα λάβει νέα αύξηση 10% στο μισθό του όταν συμπληρώσει τη δεύτερη τριετία, στις 31/12/2024. (2 χρόνια από το υπόλοιπο της προϋπηρεσίας του έως 14/2/2012 και 1 χρόνο από 1/1/2024 έως 31/12/2024)

Οι εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν μετά τις 14/2/2012 θα αρχίσουν να αποκτούν την προϋπηρεσία που θα υπολογισθεί στο μισθό τους από 1/1/2024

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Ο μισθωτός Α  προσλήφθηκε στις 15/2/2012 και αμείβεται με τον κατώτατο μισθό ο οποίος σήμερα είναι 780 ευρώ. Έως 31/12/2023, καμμιά προϋπηρεσία δεν υπολογίζεται στο μισθό του, λόγω των μνημονιακών διατάξεων (ΠΥΣ 6/28-2-2012) για αναστολή της προϋπηρεσίας, αλλά και του Ν. 5053/2023, με τον οποίο “ξεπαγώνει” η προϋπηρεσία από 1/1/2024 αλλά καταργεί την προϋπηρεσία από 15/2/2012 έως 31/12/2023.

Ο μισθωτός Β  προσλαμβάνεται για πρώτη φορά την 1/1/2024 και αμείβεται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό 780 ευρώ.

Και οι δύο παραπάνω εργαζόμενοι, ο Α με συνολική προϋπηρεσία 11 χρόνια και 10,5 μήνες στις 31/12/2023 και ο Β χωρίς προϋπηρεσία την 1/1/2024, θα δουν για πρώτη φορά αύξηση λόγω προϋπηρεσίας στο μισθό τους την 1/1/2027, όταν συμπληρωθεί η πρώτη τριετία που υπολογίζεται για τον καθορισμό του μισθού τους.

Για τους εργαζόμενους που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο και ήδη στις 14/2/2012 είχαν λάβει την ανώτατη προβλεπόμενη προσαύξηση (30%) στο μισθό τους λόγω της προϋπηρεσίας τους, η εφαρμογή των νέων διατάξεων από 1/1/2024 είναι αδιάφορη γι’ αυτούς.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Μισθωτός προσλήφθηκε πριν τις 14/2/2012, αμείβεται με τον κατώτατο μισθό και στις 14/2/2012 είχε προϋπηρεσία 11  χρόνια. Ο μισθός του σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του επιδόματος προϋπηρεσίας 30% για τις  τριετίες που υπολογίζονται έως 14/2/2012 είναι 1014 ευρώ (780 + (780Χ30%)

Ο εργαζόμενος αυτός, ακόμη και μετά το “ξεπάγωμα” των τριετιών δεν έχει να περιμένει καμιά προσαύξηση στο μισθό του λόγω προϋπηρεσίας, αφού οι τριετίες που λαμβάνονται υπόψη στον καθορισμό των αποδοχών των εργαζομένων, που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό, είναι μόνο τρεις.

Για τους αμειβόμενους με ημερομίσθιο οι τριετίες που λαμβάνονται υπόψη είναι έξι με ποσοστό προσαύξησης του μισθού 5% για κάθε τριετία.

 

Τι ισχύει για τους μερικώς απασχολούμενους

Η προϋπηρεσία που έχει διανυθεί μέχρι 14/2/2012, ή θα διανυθεί από 1/1/2024 και μετά, με καθεστώς μερικής απασχόλησης, λαμβάνεται υπόψη ως χρόνος προϋπηρεσίας με τον ίδιο τρόπο που λαμβάνεται υπόψη και για τον εργαζόμενο πλήρους απασχόλησης, αφού το διάστημα της μερικής απασχόλησης μετατραπεί σε πλήρη απασχόληση.

Σημειώνεται ότι σε πλήρη απασχόληση, ένας χρόνος υπηρεσίας ή προϋπηρεσίας αντιστοιχεί σε 300 ημέρες ασφάλισης.

ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ

Η προϋπηρεσία εργαζόμενου επί τρία χρόνια με καθεστώς μερικής απασχόλησης επί 20 ώρες την εβδομάδα θα είναι: 3Χ20:40 = 1,5 χρόνια

 

Ποια προϋπηρεσία λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του μισθού

Εκτός των χρονικών περιορισμών που προαναφέρθηκαν, θα πρέπει να εξετάσουμε την ειδικότητα των εργαζομένων και το πλαίσιο αμοιβής τους.

→ Εργαζόμενοι που προσλήφθηκαν πριν τις 14/2/2012 ή μετά  και δεσμεύονται από Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ), θα υπολογισθεί – προσμετρηθεί η προϋπηρεσία που είχαν πριν τις 14/2/2012 και μετά την 1/1/2024 σύμφωνα με τους όρους της τηρούμενης ΣΣΕ. Εάν δεν υπάρχει ειδική ρύθμιση στη ΣΣΕ ως προϋπηρεσία αναγνωρίζεται αυτή που διανύθηκε στον ίδιο ή σε άλλο εργοδότη, στην ίδια ειδικότητα.

→ Για τους εργαζόμενους που αμείβονται με τον κατώτατο νομοθετημένο μισθό ή ημερομίσθιο, ως χρόνος προϋπηρεσίας αναγνωρίζεται ο χρόνος εξαρτημένης σχέσης εργασίας, που έχει διανυθεί σε οποιονδήποτε εργοδότη και σε οποιαδήποτε ειδικότητα πριν από τις 14/2/2012 και μετά από την 1/1/2024. Η προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας καθορίζεται ως εξής:

α) Για τους υπαλλήλους σε ποσοστό 10% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως τρεις τριετίες και συνολικά σε ποσοστό 30% για προϋπηρεσία εννέα χρόνων και πάνω.

β) Για τους εργατοτεχνίτες, σε ποσοστό 5% για κάθε τριετία προϋπηρεσίας και έως έξι τριετίες και συνολικά 30% για προϋπηρεσία δεκαοκτώ χρόνων και πάνω.

 

Προϋπηρεσία και υπέρτερες των νομίμων αποδοχές

Στους εργαζόμενους που δεσμεύονται από ΣΣΕ και λαμβάνουν μεγαλύτερες αποδοχές απ’ αυτές που ορίζονται στη ΣΣΕ, ή δεν δεσμεύονται από ΣΣΕ και λαμβάνουν μεγαλύτερες αποδοχές απ’ αυτές που ορίζονται από τις κατώτατες νομοθετημένες,  μπορεί να μην υπολογισθεί προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας στις αποδοχές τους, αφού ο εργοδότης έχει δικαίωμα να συμψηφίσει το ποσό που προκύπτει με την εφαρμογή των νέων διατάξεων από 1/1/2024, με τις υπέρτερες των νομίμων αποδοχές.

 

Αποδεικτικά προϋπηρεσίας

Για να υπολογιστεί η προϋπηρεσία πρέπει ο εργαζόμενος να προσκομίσει στον εργοδότη του, κατά την πρόσληψή του είτε μεταγενέστερα, πιστοποιητικό των προηγούμενων εργοδοτών ή καρτέλες ενσήμων ή μηχανογραφικές καταστάσεις ενσήμων ή οποιοδήποτε άλλο αποδεικτικό μέσο. Εφ’ όσον προσκομισθούν τα σχετικά αποδεικτικά – πιστοποιητικά συνυπολογίζεται και η προϋπηρεσία στην αλλοδαπή (ΑΠ 159/80 & 332/90).

Ο υπολογισμός της προϋπηρεσίας γίνεται από την προσκόμιση των πιστοποιητικών και έπειτα, κατά την επικρατέστερη στην νομολογία άποψη (ΑΠ 947/82, 306/87).
Κατά την προσκόμιση των αποδεικτικών στοιχείων, καλό θα είναι προς αποφυγή διενέξεων και αμφισβητήσεων, να συνυπογράφουν σχετικό έντυπο για την προσκόμιση και παραλαβή, εργαζόμενος και εργοδότης αντίστοιχα.

 

Ποιος χρόνος δεν προσμετράται στην προϋπηρεσία

– Ο χρόνος ασθενείας του εργαζόμενου, εκτός αν αυτός διατήρησε την αξίωσή του στο μισθό σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 657-658 Α.Κ. και Υπ. Εργ. 50529/3399/4-6-69.

– Η προϋπηρεσία συνταξιούχου που συνάπτει νέα σύμβαση εργασίας, μετά τη συνταξιοδότησή του, εάν η συγκεκριμένη προϋπηρεσία ελήφθη υπ’ όψη για τη χορήγηση της σύνταξης (Υπ. Εργ. 27389/1744/24-3-69).

– Οι άδειες άνευ αποδοχών δεν θεωρούνται ως χρόνος προϋπηρεσίας όταν απαιτείται πραγματική απασχόληση (π.χ. υπολογισμός αποδοχών). Επειδή στην άδεια άνευ αποδοχών δεν καταλύεται η υφιστάμενη σχέση εργασίας, αλλά επέρχεται αναστολή των εκατέρωθεν υποχρεώσεων, η άδεια άνευ αποδοχών θεωρείται ως προϋπηρεσία για τον καθορισμό κάποιου δικαιώματος που προϋποθέτει διάρκεια εργασιακής σχέσεως (π.χ. υπολογισμός αποζημίωσης απόλυσης).

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΚΦ