Ασφάλιση και εισφορές εργατών γης με εργόσημο

Με τις διατάξεις του άρθρου 38 του ν. 4670/2020 «Ασφαλιστική μεταρρύθμιση και ψηφιακός μετασχηματισμός Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ε-Ε.Φ.Κ.Α.) και άλλες διατάξεις», αντικαταστάθηκαν οι διατάξεις του άρθρου 42 του ν. 4387/2016, που αφορούσε στη θέσπιση ειδικού παραβόλου ασφαλιστικής κάλυψης εργατών γης και ισχύουν τροποποιούμενες οι διατάξεις του άρθρου 22 του ν.3863/2010, με τις οποίες ρυθμίζονται θέματα καθορισμού χρόνου ασφάλισης και εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών εργατών γης που αμείβονται με εργόσημο με αναδρομική ισχύ από 01/01/2017.

Περαιτέρω, με τις διατάξεις του άρθρου 76 του ν. 4826/2021 συμπληρώνονται οι τροποποιούμενες διατάξεις του άρθρου 22 του ν. 3863/2010 και προστίθεται παράγραφος 9, σύμφωνα με την οποία ρυθμίζονται θέματα καθορισμού χρόνου ασφάλισης και εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών εργατών γης που αμείβονται με εργόσημο από 01/01/2020 και εντεύθεν.

Με την εγκύκλιο 39/2023 του e-ΕΦΚΑ γνωστοποιούνται το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο ως προς τον καθορισμό του χρόνου ασφάλισης και των ασφαλιστικών εισφορών των αμειβόμενων με εργόσημο εργατών γης από 01/01/2020 και εντεύθεν και η υλοποίηση της διαδικασίας εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών των απασχολούμενων αποκλειστικά ως εργάτες γης που αμείβονται με εργόσημο για τα έτη 2020 έως και 2022.

Α. Ύψος παρακρατούμενης εισφοράς
Κατά την εξαργύρωση του εργοσήμου εξακολουθεί να παρακρατείται ποσοστό 10% επί της αναγραφόμενης στο εργόσημο αξίας, για την κάλυψη των εισφορών για κύρια σύνταξη, υγειονομική περίθαλψη και τον Λογαριασμό Αγροτικής Εστίας (ΛΑΕ).

Οι ασφαλιστικές εισφορές των απασχολούμενων εργατών γης που έχουν παρακρατηθεί μέσω εργοσήμου, από 01/01/2020 και εντεύθεν, έχουν αποδοθεί στον e-ΕΦΚΑ.

Β. Καθορισμός χρόνου ασφάλισης
Ο χρόνος ασφάλισης των εργατών γης προσδιορίζεται για κάθε έτος λαμβάνοντας υπόψη:

– τις ημέρες εργασίας και

– την ύπαρξη ή μη χρόνου ασφάλισης μέσω εργοσήμου κατά το προηγούμενο έτος.

I. Υπολογισμός Ημερών Εργασίας
Οι ημέρες εργασίας για τα έτη από 01/01/2020 και εντεύθεν, προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των καταβληθεισών αμοιβών εργοσήμου, εντός εκάστου έτους, δια του κατώτατου ημερομισθίου εργατοτεχνίτη, που προβλέπεται στην 4241/127/30.1.2019 υπουργική απόφαση με την οποία έχει οριστεί στα είκοσι εννέα ευρώ και τέσσερα λεπτά (29,04€).

Ημέρες εργασίας έτους =   Σύνολο αμοιβών έτους/Κατώτατο Ημερομίσθιο Εργατοτεχνίτη (29,04€)

Ημέρες εργασίας άνω των 300 κατά έτος, υπολογιζόμενες κατά τα ανωτέρω, δεν λαμβάνονται υπόψη για τον προσδιορισμό του χρόνου ασφάλισης και δεν μεταφέρονται σε άλλο έτος.

II. Υπολογισμός Χρόνου Ασφάλισης
• Για τους απασχολούμενους που έχουν πραγματοποιήσει εντός του έτους, 150 ημέρες εργασίας και άνω – υπολογιζόμενες σύμφωνα με τις ως άνω διατάξεις – ο χρόνος ασφάλισης διαμορφώνεται ως εξής:

– Εάν έχουν χρόνο ασφάλισης ως εργάτες γης κατά το προηγούμενο έτος, ασφαλίζονται για ολόκληρο το έτος, δηλαδή από την 1η Ιανουαρίου έως την 31η Δεκεμβρίου (12 μήνες ασφάλισης).
– Εάν δεν έχουν χρόνο ασφάλισης ως εργάτες γης κατά το προηγούμενο έτος, ασφαλίζονται στον e-ΕΦΚΑ (πρώην ΟΓΑ) από την 1η του μήνα της πρώτης εξαργύρωσης εργοσήμου έως την 31η Δεκεμβρίου.

• Για τους απασχολούμενους που έχουν πραγματοποιήσει ημέρες εργασίας λιγότερες των 150 εντός του έτους, ο χρόνος ασφάλισης υπολογίζεται σε μήνες, οι οποίοι προκύπτουν από τη διαίρεση του συνόλου των ημερών εργασίας δια του 25.

Υπόλοιπο ημερών εργασίας άνω των 12, λογίζεται ως μήνας.

– Εάν έχουν χρόνο ασφάλισης ως εργάτες γης κατά το προηγούμενο έτος, η έναρξη ασφάλισης για το συγκεκριμένο έτος πραγματοποιείται από την 1η Ιανουαρίου και για όσους μήνες ασφάλισης προκύπτουν (μέχρι έξι).

– Εάν δεν έχουν χρόνο ασφάλισης ως εργάτες γης κατά το προηγούμενο έτος, ασφαλίζονται στον e-ΕΦΚΑ (πρώην ΟΓΑ) από την 1η του μήνα της πρώτης εξαργύρωσης εργοσήμου και για όσους μήνες ασφάλισης προκύπτουν και χωρούν στο ημερολογιακό έτος.

Γ. Προσδιορισμός και εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών από 01/01/2020 και εντεύθεν.

I. Προσδιορισμός ασφαλιστικών εισφορών

Από 01/01/2020 και εντεύθεν, οι ασφαλιστικές εισφορές εργατών γης που αμείβονται με εργόσημο προσδιορίζονται σύμφωνα με την προβλεπόμενη, από τις διατάξεις του άρθρου 40 και της παρ. 5 του άρθρου 41 του ν.4387/2016 όπως αυτές ισχύουν, εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας κατάταξης του ασφαλισμένου ανά έτος.

Για την οριστικοποίηση των μηνιαίων ασφαλιστικών εισφορών εργατών γης οι εν λόγω ασφαλισμένοι θα πρέπει να έχουν ενταχθεί σε μία εκ των έξι (6) ασφαλιστικών κατηγοριών όπως αυτές προβλέπονται για ασφαλισμένους π. ΟΓΑ.

Κατά την πρώτη υπαγωγή στην ασφάλιση του π.ΟΓΑ, ως εργάτης γης, ο ασφαλισμένος κατατάσσεται αυτομάτως στην πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία του άρθρου 40 και της παρ. 5 του άρθρου 41 του ν.4387/2016, όπως ισχύουν.

Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας από τους εργάτες γης για τα έτη 2020 – 2023 πραγματοποιήθηκε μέσω νέας Ηλεκτρονικής Υπηρεσίας «Επιλογή Ασφαλιστικής Κατηγορίας Εργατών Γης» η οποία ήταν ενεργή από 22/02/2023 έως 31/03/2023. (σχετικό Γενικό έγγραφο της Γεν/κής Δ/νσης Εισφορών e-ΕΦΚΑ 96051/Σ.29205/24.02.2023). Μέσω της ίδιας υπηρεσίας, θα παρέχεται εφεξής η δυνατότητα υποβολής αίτησης μεταβολής της επιλεγείσας ασφαλιστικής κατηγορίας η οποία θα ενεργοποιείται και θα ισχύει για κάθε επόμενο έτος έως την εκ νέου μεταβολή της.

Εφόσον δεν έχει επιλεγεί ασφαλιστική κατηγορία, η κατάταξη πραγματοποιείται στην πρώτη (1η) ασφαλιστική κατηγορία (π. ΟΓΑ).

II. Εκκαθάριση ασφαλιστικών εισφορών

Για την εκκαθάριση των ασφαλιστικών εισφορών κάθε έτους ακολουθείται, κατά περίπτωση, η πιο κάτω μεθοδολογία:

1. Απασχόληση 150 ημερών και άνω εντός του έτους

Για τους μήνες ασφάλισης που προκύπτουν (από 1 έως 12) σύμφωνα με τα ανωτέρω, για όσους απασχολούμενους έχουν πραγματοποιήσει, βάσει των αμοιβών που έλαβαν με εργόσημο, 150 ή περισσότερες ημέρες εργασίας, ελέγχεται εάν η καταβληθείσα εισφορά από τα εξαργυρωθέντα εργόσημα καλύπτει την εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας ασφαλισμένων του πρώην ΟΓΑ για κύρια σύνταξη, υγειονομική περίθαλψη και ΛΑΕ, που έχει υπαχθεί ο ασφαλισμένος, για τους μήνες ασφάλισης.

– Στην περίπτωση που οι καταβληθείσες μέσω εργοσήμου ασφαλιστικές εισφορές υπερκαλύπτουν την εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας κατάταξης του ασφαλισμένου για τους μήνες ασφάλισης, το υπερβάλλον ποσό επιστρέφεται στον ασφαλισμένο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 104 του ν. 4387/2016, όπως αυτές ισχύουν.

– Εάν οι καταβληθείσες μέσω εργοσήμου ασφαλιστικές εισφορές δεν καλύπτουν την εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας κατάταξης για τους μήνες ασφάλισης, υπολογίζεται η προκύπτουσα διαφορά η οποία αναζητείται σε έως πέντε (5) ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από πενήντα ευρώ (50€).

Οι ανωτέρω δόσεις εξοφλούνται χωρίς τόκους και προσαυξήσεις, έως την ημερομηνία εμπρόθεσμης καταβολής τους. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, το ποσό προσαυξάνεται με τον προβλεπόμενο τόκο καθυστέρησης.

Οι ληξιπρόθεσμες εισφορές βεβαιώνονται στο ΚΕΑΟ, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

2. Απασχόληση κάτω των 150 ημερών εντός του έτους

Για τους μήνες ασφάλισης που προκύπτουν (από 1 έως 6) σύμφωνα με τα ανωτέρω, για όσους απασχολούμενους έχουν πραγματοποιήσει, βάσει των αμοιβών που έλαβαν με εργόσημο, λιγότερες από 150 ημέρες εργασίας, ελέγχεται εάν η καταβληθείσα εισφορά από τα εξαργυρωθέντα εργόσημα καλύπτει την εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας ασφαλισμένων
του πρώην ΟΓΑ για κύρια σύνταξη, υγειονομική περίθαλψη και ΛΑΕ, που έχει υπαχθεί ο ασφαλισμένος, για τους μήνες ασφάλισης.

– Στην περίπτωση που οι καταβληθείσες μέσω εργοσήμου ασφαλιστικές εισφορές υπερκαλύπτουν την εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας κατάταξης του ασφαλισμένου για τους μήνες ασφάλισης, το υπερβάλλον ποσό επιστρέφεται στον ασφαλισμένο σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 104 του ν. 4387/2016, όπως αυτές ισχύουν.

– Εάν οι καταβληθείσες μέσω εργοσήμου ασφαλιστικές εισφορές δεν καλύπτουν την εισφορά της ασφαλιστικής κατηγορίας κατάταξης του ασφαλισμένου για τους μήνες ασφάλισης, υπολογίζεται η προκύπτουσα διαφορά, η οποία αναζητείται σε έως πέντε (5) ισόποσες μηνιαίες δόσεις. Το ποσό κάθε δόσης δεν μπορεί να είναι μικρότερο από πενήντα ευρώ (50€).

Οι ανωτέρω δόσεις εξοφλούνται χωρίς τόκους και προσαυξήσεις, έως την ημερομηνία εμπρόθεσμης καταβολής τους. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, το ποσό προσαυξάνεται με τον προβλεπόμενο τόκο καθυστέρησης.

Οι ληξιπρόθεσμες εισφορές βεβαιώνονται στο ΚΕΑΟ, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

3. Διαδικασία εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών ετών 2020 – 2022

Σύμφωνα με τα ανωτέρω, διενεργήθηκε για τα έτη 2020, 2021 και 2022 διαδικασία προσδιορισμού χρόνου ασφάλισης και εκκαθάρισης των ασφαλιστικών εισφορών ανά έτος, των απασχολούμενων αποκλειστικά ως εργάτες γης.

Για τη διαδικασία εκκαθάρισης εισφορών ακολουθήθηκε η κάτωθι μεθοδολογία και αναφερόμενες εργασίες:

– Ταυτοποίηση εξαργυρωθέντων εργοσήμων με απογραφέντες στο Μητρώο του e-ΕΦΚΑ ασφαλισμένους.

– Έλεγχος ύπαρξης ασφάλισης μέσω εργοσήμου κατά το προηγούμενο έτος, προκειμένου να προσδιοριστεί η ημερομηνία έναρξης ασφάλισης (1η Ιανουαρίου ή 1η του μήνα της πρώτης εξαργύρωσης εργοσήμου).

– Προσδιορίσθηκε το ποσό αμοιβών ανά έτος και το παρακρατηθέν ποσό εισφορών (ποσοστό 10% επί της συνολικής ονομαστικής αξίας των εργοσήμων που εξαργυρώθηκαν εντός του έτους).

– Προσδιορίσθηκαν οι ημέρες εργασίας και ο χρόνος ασφάλισης, ως εξής: Υπολογίσθηκαν οι ημέρες εργασίας, ως αποτέλεσμα της διαίρεσης του συνόλου των καταβληθεισών εντός του έτους αμοιβών εργοσήμου δια του κατώτατου ημερομισθίου εργατοτεχνίτη έτους 2019. Στη συνέχεια, αναλόγως των ημερών εργασίας που προκύπτουν (<150 ή >150), υπολογίσθηκαν οι μήνες ασφάλισης.

– Στις περιπτώσεις απασχόλησης 150 ημερών και άνω, ο απασχολούμενος λαμβάνει ασφάλιση κατά περίπτωση από ένα (1) έως δώδεκα (12) μήνες.

– Στις περιπτώσεις απασχόλησης κάτω των 150 ημερών, ο απασχολούμενος λαμβάνει ασφάλιση κατά περίπτωση από ένα (1) έως έξι (6) μήνες.

– Υπολογίσθηκαν οι εισφορές για τους μήνες ασφάλισης, σύμφωνα με την ασφαλιστική κατηγορία κατάταξης – ανά έτος – και ελέγχθηκε, εάν οι εισφορές που καταβλήθηκαν με την εξαργύρωση του εργοσήμου υπολείπονται αυτών, για κύρια σύνταξη, υγειονομική περίθαλψη και ΛΑΕ.

– Προσδιορίσθηκε το αποτέλεσμα της εκκαθάρισης και αναρτήθηκε ειδοποιητήριο εκκαθάρισης εργοσήμων ανά έτος στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες e-ΕΦΚΑ.

Το αποτέλεσμα κάθε εκκαθάρισης εισφορών για τα έτη 2020, 2021, 2022 μπορεί να είναι Χρεωστικό ή Πιστωτικό ή Μηδενικό.

1. Εάν το αποτέλεσμα της ετήσιας εκκαθάρισης είναι χρεωστικό «ΥΠΟΛΟΙΠΟ ΠΡΟΣ ΕΞΟΦΛΗΣΗ», το οφειλόμενο ποσό αναζητείται σε έως πέντε (5) ισόποσες μηνιαίες δόσεις με ελάχιστο ποσό δόσης πενήντα ευρώ (50,00€) και ληκτική ημερομηνία εμπρόθεσμης καταβολής της 1ης δόσης την 31/07/2023 και των επόμενων δόσεων αντίστοιχα την τελευταία εργάσιμη κάθε επόμενου μήνα όπως αναγράφεται στο ειδοποιητήριο της εκκαθάρισης.

2. Όπου το αποτέλεσμα της ετήσιας εκκαθάρισης ήταν πιστωτικό, «ΠΙΣΤΩΤΙΚΟ ΥΠΟΛΟΙΠΟ», διενεργήθηκε συμψηφισμός του ποσού με τυχόν οφειλές από άλλες χρεωστικές εκκαθαρίσεις.

■ Εφόσον, μετά την διενέργεια του συμψηφισμού, υπάρχει διαθέσιμο πιστωτικό υπόλοιπο και έχουν ολοκληρωθεί οι διαδικασίες εκκαθάρισης εισφορών του ασφαλισμένου για όλα τα έτη με ταυτοποιημένα εργόσημα, επιστρέφεται το ποσό ως αχρεωστήτως καταβληθέν.

■ Για την επιστροφή του ποσού, υποβάλλεται αίτηση στην ηλεκτρονική υπηρεσία «Αίτηση Επιστροφής Αχρεωστήτως Καταβληθέντων» (Αγρότες -> Αίτηση Επιστροφής Αχρεωστήτως Καταβληθέντων). Για την πρόσβαση στην υπηρεσία υποβολής αίτησης απαιτείται η χρήση κωδικών taxis και ο ΑΜΚΑ.

4. Ειδοποιητήριο εκκαθάρισης εργοσήμων

Για την γνωστοποίηση του αποτελέσματος της ετήσιας εκκαθάρισης ασφαλιστικών εισφορών εργατών γης από 01/01/2020, δημιουργήθηκε «ΕΙΔΟΠΟΙΗΤΗΡΙΟ ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗΣ ΕΡΓΟΣΗΜΩΝ». Το ειδοποιητήριο περιλαμβάνει τέσσερα διακριτά μέρη ως εξής:

1ο Μέρος:
– Στοιχεία ασφαλισμένου

– Εργόσημα κατά το προηγούμενο έτος (ένδειξη ΝΑΙ/ΟΧΙ)

– Η ασφαλιστική κατηγορία επιλογής/κατάταξης.

– Συνολικό ποσό των εξαργυρωμένων εργοσήμων εντός του έτους.

– Παρακρατηθείσες εισφορές

2ο Μέρος: «Πίνακας συγκεντρωτικών στοιχείων» όπου απεικονίζονται:

– Μήνες ασφάλισης έτους (με ποσά εισφορών στους κλάδους ασφάλισης)

– Ποσό μηνιαίων εισφορών ανά Κλάδο Ασφάλισης

– Συνολικό ποσό απαιτηθείσας εισφοράς για τους μήνες ασφάλισης

– Παρακρατηθείσες εισφορές

– Υπόλοιπο προς εξόφληση (σε περίπτωση χρεωστικής εκκαθάρισης)

– Πιστωτικό υπόλοιπο (σε περίπτωση πιστωτικής εκκαθάρισης)

3ο Μέρος: «Πίνακας δοσολογίου» (μόνο σε χρεωστικές εκκαθαρίσεις), όπου απεικονίζονται:

– Α/Α δόσεων

– Ποσό δόσης

– Ημερομηνίες εμπρόθεσμης πληρωμής

4ο Μέρος: «Στοιχεία πληρωμής μέσω Τραπεζών/ΕΛΤΑ» με τον κωδικό εντολής πληρωμής και μήνυμα προς τους ασφαλισμένους.

Επισημαίνεται ότι ο κωδικός εντολής πληρωμής είναι μοναδικός για κάθε έτος και με τη χρήση του καταβάλλονται ΜΟΝΟ οι οφειλόμενες εισφορές του συγκεκριμένου έτους.

Για την καταβολή των ασφαλιστικών οφειλών με ηλεκτρονική συναλλαγή, επιλέγεται το διατραπεζικό προϊόν «e-ΕΦΚΑ Παραστατικά Υποκαταστημάτων».

5. Ενημέρωση Ασφαλισμένων – Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες

Οι ασφαλισμένοι ενημερώνονται για το αποτέλεσμα της διαδικασίας εκκαθάρισης από τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες στον ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ www.efka.gov.gr.

Η είσοδος των ασφαλισμένων πραγματοποιείται, κατά τα γνωστά, με χρήση των κωδικών TAXIS και ΑΜΚΑ, μέσω της Υπηρεσίας «Εισφορές Εργατών Γης – Φορολογικές Βεβαιώσεις Εκκαθαρίσεων».

Μετά την ταυτοποίησή του, ο ασφαλισμένος εισέρχεται στην ανωτέρω εφαρμογή η οποία παρέχει, μεταξύ άλλων, τις κάτωθι δυνατότητες πληροφόρησης για την διαδικασία εκκαθάρισης και το αποτέλεσμά της:

• Ειδοποιητήρια εκκαθάρισης εισφορών: Παρέχεται η δυνατότητα λήψης του ειδοποιητηρίου εκκαθάρισης εργοσήμων για το επιλεγμένο έτος.

• Καταβολές: Η οθόνη εμφανίζει στοιχεία των καταβολών που πραγματοποιούνται από τον ασφαλισμένο, τις δόσεις χρεωστικής εκκαθάρισης και την εξόφληση αυτών (ολική ή μερική) με τις καταβολές του ασφαλισμένου ή με την αξιοποίηση των πιστωτικών υπολοίπων (από καταβολές ή πιστωτικές εκκαθαρίσεις).

• Εκκαθάριση Εργοσήμων

→ Εργόσημα Ασφαλισμένου: Η οθόνη εμφανίζει λίστα με όλα τα ταυτοποιημένα εργόσημα που έχουν εξαργυρωθεί κατά τα έτη 2017 – 2022. Για κάθε εργόσημο αποτυπώνονται τα ακόλουθα στοιχεία:

– Μοναδικός Αριθμός Εργοσήμου,

– Επώνυμο Εργοδότη,

– Όνομα Εργοδότη,

– ΑΜΚΑ Εργοδότη,

– ΑΦΜ Εργοδότη,

– Ημερομηνία Έκδοσης,

– Ημερομηνία Εξαργύρωσης,

– Ασφαλιστικές Εισφορές και Ονομαστική Αξία.

– Ετήσια εκκαθάριση: Η οθόνη εμφανίζει τις διαθέσιμες κατ’ έτος εκκαθαρίσεις. Επιλέγοντας «Εμφάνιση» προβάλλονται αναλυτικά τα στοιχεία της επιλεγείσας εκκαθάρισης και το αποτέλεσμα αυτής. Επιπλέον, παρέχεται η δυνατότητα λήψης του ειδοποιητηρίου εκκαθάρισης εργοσήμων για το επιλεγμένο έτος.

– Ασφαλιστική Ιστορία: Η οθόνη εμφανίζει τον ασφαλιστικό χρόνο ανά έτος και ανά κλάδο ασφάλισης.

– Επιστροφές πληρωμών: Η οθόνη εμφανίζει τα πιστωτικά υπόλοιπα που θα επιστραφούν – μετά από αίτηση του ασφαλισμένου – ως αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά.

Επικαιροποιημένο «Εγχειρίδιο Χρήσης Περιβάλλοντος Εργοσήμων ΟΓΑ» για τον ασφαλισμένο έχει αναρτηθεί στις Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες για Αγρότες -> «Εισφορές Εργατών Γης – Φορολογικές Βεβαιώσεις Εκκαθαρίσεων».

Δείτε την εγκύκλιο εδώ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΕΚΦ

 

Similar Posts